İsveç Oturma ve Çalışma İzni Başvuru Süreci - Migrationsverket

Daha önce İsveç hakkında, bir kaç gezi yazısı yazmış, bazı tecrübe ve düşüncelerimden ve buradaki yaşamdan bahsetmiştim. 

Bu yazımda ise, gelen yoğun sorular üzerine, İsveç'te oturma ve çalışma izni alabilmekten bahsedeceğim. Öncelikle, her ülkede mevcut olduğu gibi, İsveç'te de oturma izni alabilmek için olmazsa olmaz belirli kriterler mevcut. Bu kriterlerden en az birini sağlıyor olmalısınız. Bunun yanı sıra, İsveç'te bir Avrupa Birliği (AB) üyesi. Anlayacağınız üzere tüm Avrupa ülkelerindeki genel şartlar burada da mevcut.

Fakat konuyu biraz açmak gerekirse, genel anlamda İsveç'e ancak aşağıdaki yollar ile gelebilirsiniz:

- Mülteci statüsünde olmak: Oldukça açık. Umarım hiçbirimiz bir gün bu pozisyona düşmek durumunda kalmayız.

- İltica etmek: Eğer geçerli bir sebep gösterebilirseniz, bir şekilde İsveç'e gelip geri dönmemek için iltica başvurusunda bulunabilirsiniz. Fakat dediğim gibi, ülkenize gerçekten dönemeyeceğinize ya da dönmemeniz gerektiğine inandıracak geçerli bir sebebiniz olmalı.

- Bir İsveç vatandaşının birinci dereceden yakını olmak: Bir İsveçli ile evli olmak (başlı başına ayrı bir prosedür), İsveç vatandaşı bir ebeveyne sahip olmak (en kolayı:), İsveç vatandaşı bir çocuğun ebeveyni olmak vb.

- İsveç'te kalıcı oturum izni olan (vatandaş değil) biri ile aile birleşimi yapmak: Bu konuda üstteki maddeyi aynı şekilde kapsamaktadır. Birinci dereceden aile üyesi olmak veya evlilik yapmak gerekir. Fakat bu süreç oldukça zordur. Annesini, kardeşini, özellikle de evlendiği kişiyi getirmek isteyenler yıllarca beklemek zorunda kalabiliyor.

- Öğrenim amacıyla uzun süreli ikamet etmek: En garanti ve kolay süreçlerden biridir. Üniversiteniz ve konsolosluk sizi yönlendirecektir. Bazı durumlarda part-time çalışma izniniz dahi oluyor, tabi ne kadar geçinebilirsiniz bilemem.

- Çalışma / İş kurma amacıyla ikamet etmek: Uluslararası ya da güçlü bir İsveç firması'nın sizi açık açık davet etmesi ve kontrat vermesi gerekir. Kalifiye eleman olmanız önem arz eder. Küçük firmalar, aile şirketleri vb. için biraz daha zorlu bir süreçtir. İş kurmak ise yapacağınız yatırımın büyüklüğüne göre o derecede önünüzü açacak ve işlerinizi kolaylaştıracaktır. Danışmanlık şirketlerinden bilgi alınabilir.

- Diğerleri: Çok çeşitli özel durumlar mevcuttur. Örneğin; bu kategori içerisinde yer alan bir çok Avrupa Birliği projesi vardır. Erasmus ya da Erasmus+ çatısı altında yer alan EVS vb. bunlar arasında yer almaktadır. EVS mi? O ne yahu diyenler buraya tıklıyor ve uzaklaşıyorlar...

NOT: Daha detaylı ve net bilgi için, İsveç Krallığı'nın konu hakkındaki resmi sitelerini incelemenizi, mümkünse aramanızı veya imkanınız var ise gidip yerinde öğrenmenizin en doğrusu olacağını ayrıca belirtmek isterim.

Diyelim ki yukarıdaki şartlardan bir tanesini sağlıyor ve İsveç'e taşınmak istiyorsunuz. Bu durumda önünüze iki seçenek çıkıyor: 

Türkiye'den başvuru:

Bu başvuru sürecinde, size en yakın olan konsolosluğun internet sitesinde yazan tüm bilgileri  incelemeniz ve bu doğrultuda gidip birebir olarak konsolosluktan bilgi almanız gerekmektedir.

İsveç'ten başvuru:

Başka bir Avrupa Birliği üyesi ülkeden geçerli bir oturum izniniz varsa başvurunuzu direk yapabiliyorsunuz. Bazı durumlarda turist vizeniz olsa dahi başvurunuzu İsveç içerisinde iken gerçekleştirebiliyorsunuz. 

Bu durumda, resmi sitelerden gerekli bilgileri edindikten ve durumunuza göre ilgili evrakları topladıktan sonra başvurunuzu gerçekleştirebiliyorsunuz. 

Bu başvuruda:

- Başvuru formu (Migrationsverket'te durumunuza göre olan bir tanesini doldurmanız gerekiyor)

- Pasaport kesinlikle bulundurmanız gerekiyor. Pasaportsuz buraya giden varsa zaten uğraşmasın, dönsün Türkiye'ye bir balıkçı kasabasına yerleşsin. :)

Örneğin evlilik nedeniyle İsveç Oturma İzni'ne başvurmak isteyen bir kişiden yukarıdaki evrakların yanı sıra:

- Evlilik Belgesi (İngilizce veya İsveççe değil ise tercüme istenebilir.)
- Eşinizin kimliği

- İkamet adresi vb.

Öğrenim amacıyla gelen bir kişi ise, evlilik evrakları yerine, okula ait tüm evrakları ekleyerek başvurabilir.

İlgili evrakları tamamladıktan sonra, Migrationsverket'e yani Göçmen ofisine başvuru yapmanız gerekiyor. Genelikle her şehirde bir adet ofisleri mevcut oluyor. Kurumun açılış kapanış saatlerini yine resmi web sitelerinden kontrol etmenizde fayda var. Türkiye gibi sabah 9 akşam 5 çalıştıklarını düşünmeyin. :)

ÖNEMLİ

İsveç Oturma ve çalışma izni başvuru süreci kısaca bu şekilde gerçekleşmekte olup, geliş amacınızdan tutun, geldiğiniz ülkeye ve neden geldiğiniz ile alakalı olarak işlem süreniz uzayabilir ya da kısalabilir. Aynı zamanda ek evrak talep edilebilir. Genellikle 2 ile 6 ay arası sürdüğü söyleniyor, web sitesinde yoğunluğa göre tahmini süreler sürekli güncelleniyor.

Oturma ve çalışma izninizi temsil eden kartınızı aldıktan sonra geliyoruz asıl olaya: Personnummer. Avusturya, Macaristan ve diğer bir çok Avrupa ülkesinde böyle bir sistem yok. Oturma&Çalışma iznini aldıktan sonra her şey hallolmuştu. Fakat İsveç'in bürokrasisi işte burada başlıyor. Personnummer olmadan yapamayacaklarınızın sınırı yok ve ayrı bir başvuru süreci.